Dawid Michała Anioła

Giorgio Vasari, bardziej niż kiedykolwiek, zwięźle wyraża zdumienie jednym z największych dzieł, jakie kiedykolwiek stworzył człowiek.

W Galleria dell'Accademia odwiedzający mogą poczuć się blisko doskonałego piękna najsłynniejszej rzeźby we Florencji - a może nawet na całym świecie: Dawida Michała Anioła. Pochodząca z epoki renesansu, ta uderzająca rzeźba pochodzi z lat 1501-1504. Jest to marmurowy posąg o wysokości 14,0 stóp przedstawiający biblijną postać Dawida; stoi pionowo jako męski akt. Jego zamówienie zostało pierwotnie złożone przez Opera del Duomo dla katedry we Florencji; planowali, że będzie to jeden z wielu dużych posągów, które wypełnią otwory trybun katedry, znajdujące się około 80 metrów od poziomu gruntu.

Konsulowie poprosili Michała Anioła o dokończenie prac, które zostały rozpoczęte w 1464 roku przez Agostino di Duccio, a następnie przekazane Antonio Rossellino w 1475 roku.

Ostatecznie obaj rzeźbiarze porzucili ten masywny blok marmuru, uznając go za nieodpowiedni ze względu na liczne "taroli" lub wady, zagrażające stabilności tak dużego posągu. W rezultacie ten wyjątkowo duży blok marmuru przez dwadzieścia pięć lat stał nietknięty na dziedzińcu Opera del Duomo (Rada Zakrystii). Marmur na posąg został wycięty z kamieniołomów w Carrarze, chociaż kilku florenckich rzeźbiarzy podążyło za Michałem Aniołem do Carrary i zostało zatrudnionych do pomocy przy przenoszeniu bloków z Carrary do Florencji.

Po dotarciu na miejsce, lokalni robotnicy pracowali bez wiedzy o tym, co robią, dopóki kształt nie wyłonił się niemal magicznie. 16 sierpnia 1501 roku Opera del Duomo we Florencji przyznała Dawidowi Michała Anioła nakaz zapłaty w wysokości 400 dukatów. Wielu słynnych artystów tamtej epoki, w tym Leonardo da Vinci, Sandro Botticelli i Filippino Lippi, a także il Perugino zdecydowali 25 stycznia 1504 roku, że posąg ten powinien zostać umieszczony przy wejściu do Palazzo Vecchio, symbolizując władzę i wolność florenckiego ludu.

8 września jego dzieło zostało zaprezentowane miastu przy ogólnym zachwycie. Początkowo niektóre elementy Dawida zostały pozłocone: między innymi girlanda na głowie (aby pozostała nienaruszona) i broncon za prawą nogą (lub "bronzino"), który był zardzewiały lub zjedzony przez robaki, teraz odlany z brązu; również proce zostały pozłocone. Rzeźba ma 517 cm wysokości i waży około 5560 kg, stojąc na misternie rzeźbionej podstawie. Okresowo w latach 2003-04 poddawana była usuwaniu taśm, a także odkurzaniu w celu częstego czyszczenia i utrwalania w interesie naukowym.

W 1501 roku, w wieku dwudziestu sześciu lat, Michał Anioł był nie tylko najsłynniejszym, ale także najlepiej opłacanym artystą w całych Włoszech. Przyjmując z entuzjazmem zadanie stworzenia kolosalnego Dawida, pracował przez ponad dwa lata z nieustannym trudem i stworzył jedno ze swoich najbardziej spektakularnych dzieł: marmurową postać w olśniewającej bieli.

Mit Dawida i Goliata

Rada Vestry ustaliła religijny motyw posągu, ale nikt nie spodziewał się tak radykalnego przedstawienia biblijnej postaci.

Historia Dawida i Goliata została opowiedziana w 1 Księdze Samuela. Filistyni wchodzą w konflikt z Izraelitami, którzy są prowadzeni przez Saula, w punkcie w pobliżu Doliny Elah.

Ich mistrz, Goliat, wychodzi z szeregów Filistynów przez 40 dni dwa razy dziennie i rzuca im wyzwanie, aby wysłali własnego mistrza do walki z nim w ramach rozstrzygnięcia pojedynczej walki. Teraz pojawia się bardzo młody pasterz o imieniu Dawid. Chociaż Saul waha się, w końcu zgadza się i próbuje nałożyć na Dawida swoją zbroję, ale ta nie pasuje na niego; wtedy wziął swoją laskę do ręki, wybrał pięć gładkich kamieni z wadi i włożył je do swojej torby pasterskiej, do sakiewki; jego proca była w jego ręce i poszedł w kierunku Filistyna Tak więc Goliat i Dawid stanęli naprzeciw siebie z Goliatem w jego zbroi i tarczy w ręku, podczas gdy Dawid jest opisany tylko jako stojący uzbrojony w swój kamień, procę, odwagę i wiarę w Boga. Biegnąc w kierunku olbrzyma, podrzucając swoją domowej roboty procę nad głową w kółko, aby nabrać rozpędu, a następnie uwalniając jeden z kamieni z woreczka załadowanego na drugim końcu, krąży w powietrzu, aż łączy się z czołem Goliata.

Sprawia to, że Goliat zatacza się najpierw do tyłu, a następnie upada na kolana, po czym pada płasko na twarz, umożliwiając Dawidowi wykończenie go poprzez ścięcie głowy olbrzyma. Historycznie rzecz biorąc, Dawid był przedstawiany w triumfalnej pozie, stojąc nad powalonym Goliatem. Florenccy artyści, tacy jak Verrocchio, Ghiberti i Donatello, stworzyli własne wersje Dawida ze stopą na odciętej głowie Goliata. Michał Anioł w zadziwiający sposób zdecydował się po raz pierwszy pokazać Dawida przed walką. Jest on uchwycony w momencie intensywnego skupienia w momencie, gdy po raz pierwszy spotyka Goliata, przez napięcie, ale z wdziękiem statyczne - contrapposto było ustaloną klasyczną pozą oznaczającą "przeciw której jest umieszczony" - z jedną nogą przyjmującą ciężar ciała i zaangażowaną nogą, podczas gdy biodra / ramiona spoczywają pod przeciwnymi kątami, tworząc subtelną krzywiznę s przez tułów.

Prawie niewidoczna proca przewieszona przez jego plecy mówi nam, że zwycięstwo Dawida pochodziło z czegoś innego niż czysta siła; był to akt pomysłowości. Ma niezwykłą pewność siebie i koncentrację, wartości "myślącego człowieka", wysoko cenione w okresie renesansu.

Dokumenty archiwalne ujawniają, że Michał Anioł pracował nad posągiem w ciszy, ukrywając swoje dzieło aż do stycznia 1504 roku. Pracował na otwartym dziedzińcu i moknął, gdy padał deszcz.

To mogło zainspirować przypisywaną mu ekscentryczną metodę pracy: podobno wykonał woskowy model tego, co zaprojektował, a następnie zanurzył go w wodzie.

Kiedy pracował nad rzeźbieniem, pozwalał, by poziom wody opadł, a następnie, pod różnymi rodzajami dłut, wycinał to, co stało się widoczne.

Jego sen był nieregularny; kiedy zasypiał, miał na sobie nawet ubranie - i buty - i prawie nie jadł, jak odnotował jego biograf Ascanio Condivi Ponad dwa lata po rozpoczęciu pracy Michał Anioł postanowił pokazać swojego "Giganta" członkom Rady Zakrystii i Pierowi Soderiniemu, który był wówczas gonfaloniere Republiki. W styczniu 1504 r. jego czternastometrowy Dawid został ujawniony tylko im i wszyscy byli zdania, że jest zbyt doskonały dla wysokiej katedry.

Dlatego rozważano alternatywne lokalizacje w mieście.

Rada miasta utworzyła specjalny komitet składający się z około trzydziestu członków (w tym niektórych artystów, takich jak Leonardo da Vinci), aby zdecydować, gdzie najlepiej umieścić posąg. Zaproponowano dziewięć różnych lokalizacji po wielu debatach, zanim ostatecznie zainstalowano go w jednym z centrów politycznych Florencji, Piazza della Signoria. Dzięki uderzającej doskonałości, figura Dawida stała się symbolem wolności i ideałów wolnej republiki, pokazując gotowość Florencji do obrony. Stała przed Palazzo Vecchio do 1873 roku, kiedy to została przeniesiona do Gallerii, aby chronić ją przed dalszym rozkładem i zużyciem. Dziś, dzięki świetlikowi zaprojektowanemu przez Emilio de Fabris w XIX wieku w tym właśnie celu, zwiedzający mogą zobaczyć Dawida.

Ukazuje on z bliska Michała Anioła: jego głęboką wiedzę na temat męskiej sylwetki i niezwykłą miłość do ludzkiej anatomii. Zwróć uwagę na czujne spojrzenie z wyrzeźbionymi oczodołami i żyłami na grzbietach dłoni, które wyróżniają się napięciem. Zobacz krzywiznę masywnego brzucha i napinające się mięśnie prawej nogi. Niektóre szczegóły pokazują proporcje, które nie są typowe dla Michała Anioła. Ma bardzo dużą głowę i prawą rękę w pozycji rozkazującej.

Być może te przerysowania wynikają z faktu, że posąg miał być widoczny, gdy zostanie umieszczony na linii dachu katedry, a zatem niektóre kluczowe cechy rzeźby musiały zostać wyolbrzymione, aby były łatwo widoczne z dołu. Inna analiza szerszych aspektów sugeruje, że Michał Anioł celowo powiększył rozmiar głowy, aby wyrazić koncentrację, podczas gdy prawa ręka oznaczała działanie z poczuciem celu.